Het is voor niemand meer nieuws dat leren programmeren voor kinderen veel voordelen kan opleveren. De ontwikkeling van logisch redeneren, is een van de belangrijkste vruchten die ouders en leerkrachten kunnen oogsten wanneer ze programmeren in het leerproces opnemen. Als leerkracht weet ik als geen ander dat er veel verschillende manieren zijn om dit programmeren aan te leren. In dit artikel zal ik uit de doeken doen wat leren programmeren precies inhoudt en zal ik helpen bij het maken van een goede keuze betreffende alle opties die er zijn voor leren programmeren.
Inhoud
- Op school leren we lezen, schrijven, rekenen … en voortaan ook programmeren.
- Leren programmeren wordt steeds belangrijker
- Wat is programmeren?
- Waarom is het zo belangrijk dat kinderen leren programmeren?
- Niet weten hoe te coderen is vergelijkbaar met niet kunnen lezen
- Coderen is als het leren van een nieuwe taal
- Voorbereiden op de toekomst
- Ook Obama sprak zich ooit uit over programmeren voor kinderen.
- Programmeren geeft kinderen kracht door middel van technologie
- Op welke leeftijd kunnen kinderen beginnen met programmeren?
- Iedereen kan het!
- Wat zijn interessante apps en tools om kinderen programmeren te leren?
- Tot slot
- Voorstel
Op school leren we lezen, schrijven, rekenen … en voortaan ook programmeren.
Als basisschoolleerkracht en ICT-coach ben ik dagelijks op zoek naar zoveel mogelijk informatie, cursussen en boeken om bij te blijven op ICT-gebied om zodoende mijn leerlingen de nieuwste snufjes en vaardigheden te leren die passen binnen de 21e -eeuwse vaardigheden. Door zoveel mogelijk gebruik te maken van moderne hulpmiddelen, merk ik dat ik efficiënter en interessanter lesgeef, de kinderen meer betrokken zijn en veel meer leren.
Als innovator op technologisch gebied wil ik erg graag dat de nieuwe generatie zich gesterkt voelt door technologie en zich op het gemak voelt om er proactief mee om te gaan, in plaats van eraan toegewijd te zijn en het passief te consumeren. Ik streef er dan ook naar om mijn leerlingen de juiste lessen en hulpmiddelen te bieden om hen straks zo goed mogelijk te kunnen laten functioneren in onze door innovatie geleide samenleving. Eén van de vaardigheden die ik daarbij erg belangrijk vind is het leren programmeren.
Leren programmeren wordt steeds belangrijker
“Iedereen zou een computer moeten leren programmeren, want die leert je denken.”
https://www.goodreads.com/quotes/1346551-everybody-in-this-country-should-learn-to-program-a-computer
Apple-oprichter Steve Jobs zei dit meer dan twintig jaar geleden in een zeldzaam persinterview voor de Amerikaanse tv-zender PBS.
Hij zei dat in een tijd, toen personal computers net populair begonnen te worden, smartphones en tablets nog niet eens bestonden en videogames tweedimensionale afbeeldingen hadden. Sindsdien heeft de technologie een sprong gemaakt, zijn er verschillende apparaten op de markt gekomen en zijn we voor alles afhankelijk geworden van internet – werken, spelen, leren. Leren programmeren wordt steeds belangrijker voor iedereen die de wereld wil begrijpen – inclusief kinderen.
Wat is programmeren?
Programmeren betekent dat jij je computer eenvoudige instructies geeft om ermee te communiceren, zodat deze een functie vervult. Daarvoor is het niet nodig om in reeksen complexe figuren te spreken maar gebruik te maken van een programmeertaal. Met behulp van een computercode ontwerpen we bijvoorbeeld websites, videogames, mobiele applicaties of zelfs robots.
Waarom is het zo belangrijk dat kinderen leren programmeren?
Programmeren voor kinderen is een van de hot topics die regelmatig in de media worden besproken door politici en specialisten. Weten hoe je moet programmeren is niet langer een vaardigheid die alleen toebehoort aan computergenieën. Deze kennis wordt populair vanwege de grote bijdrage die het levert aan de ontwikkeling en het leren van kinderen.
Kinderen die vroeg in contact komen met het technologische universum en begrijpen hoe computers werken, stimuleren verschillende vaardigheden en competenties tijdens het leren programmeren.
Creativiteit, kritisch denken, logisch redeneren en probleemoplossing, zijn essentieel om de uitdagingen van de toekomst, de realiteit van de 21e eeuw, het hoofd te bieden.
Daarom is leren programmeren ondertussen ook opgenomen in het schoolcurriculum en moeten scholen programmeren aanbieden in hun lessen.
Niet weten hoe te coderen is vergelijkbaar met niet kunnen lezen
De huidige generatie kinderen zal technologisch geletterd moeten zijn om concurrerend te zijn op de toekomstige arbeidsmarkt. Niet weten hoe te coderen is vergelijkbaar met niet kunnen lezen. De meeste banen vereisen kennis van elementaire IT-vaardigheden, terwijl zelfs banen in de detailhandel en fastfood het gebruik van technologie en computers vereisen. Programmeerspecialisten zijn goed betaald en zeer gewild in de huidige markt, en de mogelijkheden voor deze gekwalificeerde medewerkers zullen in de toekomst toenemen.
Coderen is als het leren van een nieuwe taal
Coderen is een taalvaardigheid die de wereld voor kinderen opent. Door een nieuwe taal te leren, leren kinderen een andere manier om te communiceren. Het is opwindend voor een kind om directer te leren communiceren met de technologie om hen heen. Net als bij het leren van elke taal, moeten kinderen daarom al op jonge leeftijd aan codering worden blootgesteld.
Codes vormen de basis van alle software of hardware die we kennen. Het is een alfabet dat handvatten biedt om de toekomst te begrijpen en te ontwikkelen. Software is de taal van onze wereld. In de toekomst zal het niet kennen van de taal van computers net zo moeilijk zijn als het niet kennen van de moedertaal zelf. Daarom is het essentieel dat elk kind van jongs af aan leert programmeren.
Voorbereiden op de toekomst
Nieuwe generaties moeten dus niet alleen weten hoe ze technologische apparatuur moeten gebruiken, ze moeten ook begrijpen hoe ze werken en hoe dit resultaat werd bereikt. Daardoor hebben ze een veel grotere beheersing van de technologie omdat ze de logica erachter ontdekken. Door programmeren krijgen de kinderen ook prikkels die cognitie bevorderen. Dit is essentieel om vaardigheden aan te wakkeren die het leren bevorderen en hen voor te bereiden op de toekomst.
Er zijn talloze banen en beroepen die coderen rechtstreeks gebruiken, zoals webontwerpers, softwareontwikkelaars en ingenieurs. Als kinderen leren programmeren, krijgen ze dus een betere ontwikkeling en opleiding die zullen bijdragen aan het innemen van een prominente plaats op de arbeidsmarkt.
Als op school biologie en rekenen worden onderwezen om de wereld om je heen beter te leren begrijpen, dan moet het ook als vanzelfsprekend worden beschouwd dat een kind leert hoe computers communiceren en hoe je ermee moet omgaan.
Ook Obama sprak zich ooit uit over programmeren voor kinderen.
Hij zei het volgende;
““Weten hoe je tegenwoordig een computer moet programmeren is net zo eenvoudig als weten hoe je moet lezen, schrijven en rekenen en moet op alle scholen worden onderwezen”
Hij riep in zijn tijd als president dan ook iedereen op om te leren programmeren. Zie dit filmpje;
Programmeren geeft kinderen kracht door middel van technologie
Programmeren is ook een manier om onze kinderen minder vervreemde burgers te maken in een omgeving die steeds meer wordt gedomineerd door internet. In die zin zijn kinderen die weten hoe ze moeten programmeren, beter in staat oplossingen te bedenken in de samenleving, en zullen ze daarom niet alleen technologieconsumenten zijn.
Op welke leeftijd kunnen kinderen beginnen met programmeren?
De taak van ouders en leerkrachten is om interesses van kinderen te stimuleren en hen te helpen vaardigheden te ontwikkelen. Er is geen leeftijd voorgeschreven om te beginnen met programmeren. De zin dat het nooit te vroeg of te laat is om iets te leren, is volkomen logisch in de wereld van programmeren. Weet echter dat het gemakkelijker is om te leren in de kindertijd, wanneer de hersenen meer kneedbaar zijn en openstaan om iets nieuws te leren.
Een ander voordeel van leren programmeren op jonge leeftijd is dat we de kinderen ook de kans kunnen geven om meer van de belangrijke competenties en vaardigheden te ontwikkelen die we ook in andere vakken stimuleren.
Vanaf 4 jaar is het al mogelijk om kennis op te doen in het programmeren met behulp van spelletjes en speelgoed die logisch redeneren aanmoedigen. Kinderen van die leeftijd zijn nieuwsgierig en ontdekken graag. Ze houden van ontdekken, dingen pakken, onderzoeken, ruiken, aanraken en vragen waarom? En programmeerspelletjes zijn daar dus ideaal voor.
Vanaf de leeftijd van 7 is er de mogelijkheid om het leren programmeren iets complexer te maken, aangezien in deze leeftijdsgroep de kinderen meer vaardigheid hebben in spreken en schrijven.
Iedereen kan het!
Het begrijpen van de taal van computers door middel van programmeren kan voor ouders en leerkrachten nog best een uitdaging zijn, maar voor kinderen maakt het deel uit van de wereld waarin ze leven en kan programmeren als een spel zijn. Kinderen leren gemakkelijk en ze leren al snel en efficiënt om te gaan met technologie, en veel van deze activiteiten leiden tot prettig programmeren. Knoeien met games en codeprogramma’s en daarbij creatief uiten is een belangrijke aanvulling op het beheersen van de digitale wereld als consument en als creatieve maker.
Wat zijn interessante apps en tools om kinderen programmeren te leren?
Het klinkt erg droog, maar leren programmeren hoeft helemaal niet saai te zijn. Er zijn boeken, websites, apps en programma’s die kinderen op een interessante en vermakelijke manier kunnen leren coderen.
Programmeren kan leuk en grappig zijn door je fantasie, puzzels en games te gebruiken. Apps zijn een mooi startpunt om thuis of op school met coderen te beginnen. Het vinden van apps die kinderen kunnen leren coderen, is eenvoudig, omdat er honderden zijn. De beste opties opzoeken daaruit weten te vinden heb ik al voor je gedaan.
The Foos CodeSpark Academy:
Beschikbaar voor Android, iPad, iPhone
Dit is een van de meest populaire programmeertoepassingen voor kinderen van 4 tot 10 jaar. Met behulp van een tekstloze interface leren kinderen de basisprincipes van programmeren. Dankzij interactieve activiteiten, puzzels en creatieve projecten is stapsgewijs leren coderen leuk en verslavend. Het wordt als geweldig beschouwd voor een eerste contact met programmeren, omdat het werkt met intuïtie en je nog niet hoeft te kunnen lezen. Het is een avonturenspel waarin je leert om problemen op te lossen door middel van logica. Je moet verschillende niveaus doorlopen door de juiste patronen te maken.
- Site van de makers; https://codespark.com/
- IOS; https://apps.apple.com/us/app/codespark-academy-kids-coding/id923441570
- Android; https://www.apkmonk.com/app/org.codespark.thefoos/
Scratch:
Beschikbaar voor Windows/Mac/Android, iPad, iPhone
Met deze app/website kunnen kinderen tussen 8 en 16 jaar leren programmeren. Scratch is een computertaal die kinderen de basisprincipes van programmeren leert. Ze leren de logica van programmeren door middel van blokken met verschillende commando’s die geschikt zijn voor de vorming van de code. Zo leren ze games, interactieve verhalen en animaties maken. Het is ook een fijne tool om in het onderwijs te gebruiken om programmeren in je lessen te introduceren.
- Spelen via; https://scratch.mit.edu/
- Ook is er een app voor kinderen van 5 tot 7 die is te downloaden via; https://www.scratchjr.org/
- of https://apps.apple.com/nl/app/scratchjr/id895485086
- of https://apkpure.com/scratchjr/org.scratchjr.android
Tynker:
Beschikbaar voor iPad, iPhone
Dit is een app met intuïtieve spellen waarmee kinderen van verschillende leeftijden de basisprincipes van programmeren leren, waardoor kinderen spellen en applicaties kunnen maken. Met tutorials en uitdagingen worden kinderen aangemoedigd om te leren coderen met behulp van visuele codeblokken en daadwerkelijke codering in Javascript, Python, HTML en CSS.
Het bevat een gedeelte voor ouders om beter te begrijpen hoe ze met hun kinderen kunnen programmeren.
- Site van de makers; https://www.tynker.com/mobile/
- Te downloaden via https://apps.apple.com/nl/app/tynker-coding-for-kids/id805869467
Hopscotch coding:
Beschikbaar voor; iPad, iPhone
Dit is een app voor de iPad waarmee kinderen eenvoudige pixelart games kunnen maken. Kinderen kiezen personages – zoals kleurrijke monsters – en bedenken commando’s die ze slepen naar het speelveld. Stap voor stap leren ze hun eigen code en programma’s te schrijven in de programmeertaal Hopscotch.
- Website van de makers; https://www.gethopscotch.com/
- Een preview is hier te zien;
https://www.youtube.com/channel/UC-6Hx9uqY8pOiZR1M5OK09A
- Hier is de app te downloaden;
https://apps.apple.com/nl/app/hopscotch-programming-for-kids/id617098629
Swift Playgrounds:
Beschikbaar voor; iPad, iPhone
Dit is een andere app voor iOS, en is gemaakt door Apple zelf. Dit spel richt zich volledig op Apple ’s eigen programmeertaal “Swift”. Het is een revolutionaire app voor iPad met als doel het leren van Swift interactiever en interessanter te maken.
In deze app moeten kinderen puzzels oplossen om de basisprincipes van het gebruik van Swift onder de knie te krijgen, en vervolgens een reeks uitdagingen aangaan. Kinderen leren via deze app programmeren met als doel een personage te besturen door codes te gebruiken.
- Website van de makers;
https://www.apple.com/nl/swift/playgrounds/
Downloaden via;
Hour of Code: Code.org
Beschikbaar voor Windows/Mac/Android, iPad, iPhone
Dit is een wereldwijde beweging die begon in de Verenigde Staten, maar zich over de hele wereld heeft verspreid. Ze hebben een speelse benadering ontwikkeld om coderen te leren en er zijn zelfs voorbeelden waarbij je geen pc of iPad nodig hebt. Hier zijn kleine stapsgewijze instructies te vinden voor verschillende tools die op een speelse manier laten zien hoe je codes kunt gebruiken. Code.org biedt zo’n 20 uur aan cursussen aan op de site. Deze cursussen zijn voor alle leeftijden voor verschillende niveaus. Het heeft een onderbouwd curriculum, motiverende video’s en boeiend games.
Sites;
of
Natuurlijk zijn er nog veel meer apps/sites die de moeite waard zijn, maar daar komen we in een volgend artikel op terug. In onderstaande tabel staan alle apps/sites van dit artikel overzichtelijk bij elkaar om de keuze voor jou makkelijker te maken.
| App/websites | Voor welke leeftijd geschikt | Prijs | Voordelen | Nadelen | Mijn mening |
| CodeSpark Academy: | 4 tot 10 jaar | Gratis | Tekstloze interface in mooie game achtige stijl | Eerste uitleg moet even gebeuren door volwassene | Prachtig spel met monsters om de beginselen van programmeren te leren. Het is erg leuk voor jonge kinderen en bevat veel uitdaging waardoor ze lang gemotiveerd blijven. |
| Scratch webapplicatie Scratch app
| Vanaf 6 jaar Voor 5 t/m 7 | Gratis | Goede instap om te leren programmeren. Veel keuze uit gereedschappen en materialen en gebruikersvriendelijk. Veel opdrachtkaarten te vinden op het internet. | Mist wat diepgang, daardoor kan verveling ontstaan | Scratch is een super programma met een open eind om blokcodering aan een jonger publiek te leren. |
| Tynker | Vanaf 8 jaar | Eerste deel gratis, later betalen voor cursussen | Boeiend en gevarieerde spelinhoud, veel afwisseling. Geschikt voor jonge en oudere kinderen. | Er moet veel worden gelezen, voor dyslecten niet handig. Wel basiskennis nodig. | Een veilige, educatieve site/app met een drop- drag-codering voor beginners en tekstcodering voor meer ervaren gebruikers. Leuk om te leren hoe je games kunt maken met javascript. klantenservice. Ik vind het leuk om een veilige educatieve site voor mijn kinderen te hebben. |
| Hopscotch | Van 9 tot 16 | Gratis , maar je kan via in -app aankopen meer dingen aanschaffen | Makkelijk te begrijpen. Eenvoudige interface. | Als je meer wilt, moet je wel extra kosten maken om handleidingen te kunnen kopen. | Dit is een uitstekende app om het coderen te ontdekken. Het heeft een kindvriendelijke interface met prachtige kleuren en grappige karakters. Prikkelt te fantasie. |
| Swift Playgrounds | Vanaf 8 jaar | Gratis | Kleurrijke interface, eenvoudig te gebruiken. Blijft na elk level spannend en motiverend. Leuke feedback | Alleen in het Engels en alleen voor Apple. | Een spel met prachtige animaties dat de grondbeginselen van coderen aanleert. Interessante puzzels om op te lossen waardoor kinderen gemotiveerd blijven. |
| Hour of code Code.org | Vanaf 5 jaar | Gratis | Eigen niveau, eigen tempo. Makkelijk te gebruiken. | Soms lastig om een foute code te herstellen. | Een zeer toegankelijke site, vol ideeën om de basisprincipes van coderen aan te leren. Veel leuke games waarmee het kritisch denken wordt gestimuleerd |
Tot slot
We hebben verschillende redenen bekeken waarom programmeren geweldig is voor kinderen. Zelfs als ze niet geïnteresseerd zijn in een carrière op dit gebied, zijn de vaardigheden die nodig zijn voor programmeren erg waardevol. Ze leren kritisch te denken, problemen op te lossen en de technologie in hun wereld beter te begrijpen. Er zijn veel voordelen!
Voorstel
Kinderen en codes zullen zeer binnenkort dezelfde taal spreken. Het is aan ons volwassenen om de kinderen te leren programmeren, zodat ze de taal beheersen die het heden al domineert en de toekomst in toenemende mate zal domineren. Help kinderen zich daarom vandaag voor te bereiden op de toekomst en ze zullen klaar zijn voor de wereld van morgen. Vond je deze informatie interessant? Laat ons weten welke app of site je gaat uitproberen.
